Cẩm nang chăm sóc da, tóc và móng cho bệnh nhân ung thư trong quá trình hóa trị

18:38 - 05/04/2020

Cẩm nang chăm sóc da, tóc và móng cho bệnh nhân ung thư trong quá trình hóa trị

Làm thế nào để bệnh nhân ung thư có thể chăm sóc da, tóc và móng để cảm thấy dễ chịu và tự tin hơn trong quá trình hóa trị? Bắt đầu điều trị hóa trị có thể là một trong những thời điểm khó khăn nhất đối với bệnh nhân ung thư. Điều trị ung thư bằng hóa trị tiêu diệt các tế bào ung thư, nhưng thật không may, nhiều bệnh nhân cũng có tác dụng phụ không mong muốn, như rụng tóc, móng giòn, da<

Chăm sóc da trong quá trình hóa trị

Hóa trị ảnh hưởng đến da như thế nào?

Hóa trị có thể gây ra một số tác dụng phụ đối với da của bệnh nhân ung thư. Các tác dụng phụ phổ biến là khô da, ngứa và đỏ da. Nó cũng có thể gây ra bong tróc, vết nứt, vết loét. Hóa chất có thể làm cho làn da nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời, làm tăng nguy cơ bị cháy nắng.

Một số tác dụng phụ ít phổ biến hơn, nhưng nghiêm trọng hơn. Nếu bạn đã trải qua trị liệu, hóa trị có thể kích hoạt phản ứng dị ứng. Điều này có thể gây ra các triệu chứng ở một hoặc nhiều bộ phận của cơ thể, bao gồm cả làn da của bạn. Ví dụ, các dấu hiệu và triệu chứng tiềm ẩn của phản ứng dị ứng bao gồm ngứa đột ngột hoặc nghiêm trọng, nổi mề đay hoặc phát ban.

Làm thế nào để bảo vệ và làm dịu làn da trong quá trình hóa trị?

chăm-sóc-da-tóc-móng-hóa-trị

Các chuyên gia khuyên bệnh nhân ung thư nên chăm sóc da cẩn thận với chế độ chăm sóc da nhẹ nhàng.

  • Nếu da của bạn rất khô và bong tróc, kem ammonium lactate có thể làm tăng độ ẩm. Nói chung, tốt nhất là nên chọn các sản phẩm không mùi, dịu nhẹ, chẳng hạn như xà phòng khô cho các thương hiệu như Aveeno, Basis, Dove hoặc Neutrogena.
  • Tránh dùng nước hoa, dầu thơm, và các sản phẩm có chứa cồn khác. Bác sĩ của bạn cũng có thể khuyên bạn nên tránh một số loại chất chống mồ hôi hoặc chất khử mùi.
  • Sản phẩm dược sỹ gợi ý

  • Tắm vòi sen ngắn hoặc tắm trong nước mát hoặc nước ấm, thay vì nước nóng. Khi bạn hoàn thành, nhẹ nhàng vỗ da khô bằng khăn sạch mềm. Sau khi tắm xong, sử dụng các loại kem dưỡng ẩm, tốt nhất là kem hoặc thuốc mỡ hơn là kem dưỡng (lotion) vì độ đặc cao hơn sẽ tốt hơn trong việc ngăn ngừa mất nước cho da. Thoa kem hoặc thuốc mỡ trong vòng 15 phút sau khi tắm. Thoa lại kem dưỡng ẩm vào ban đêm, và dưỡng ẩm cho bàn tay của bạn mỗi lần sau khi bạn rửa chúng.
  • Mặc quần áo rộng vì nó ít có khả năng cọ xát vào da và gây kích ứng. Giặt quần áo trong chất tẩy nhẹ, không thuốc nhuộm và không có mùi thơm, như Tide Free và Gentle hoặc All Free Clear.
  • Một số loại thuốc hóa trị làm cho da dễ bị cháy nắng hơn. Cố gắng hạn chế thời gian bạn ở bên ngoài trong giờ nắng cao điểm. Bảo vệ làn da của bạn khỏi ánh nắng mặt trời bằng cách sử dụng kem chống nắng và son dưỡng môi, mũ rộng vành và quần áo dài tay.. Sử dụng kem chống nắng và son dưỡng môi có ít nhất SPF 30 hoặc cao hơn và đảm bảo rằng nó bảo vệ chống lại cả tia UVA và UVB. Bảo vệ chống lại tia UVA đòi hỏi kem chống nắng có các thành phần như oxit kẽm, titan dioxide hoặc avobenzone.
  • Trừ khi bác sĩ hoặc y tá của bạn khuyên bạn nên hạn chế uống nước, hãy uống 2 đến 3 lít nước hoặc các chất lỏng khác mỗi ngày.
  • Trong một số trường hợp, bác sĩ hoặc y tá của bạn có thể kê toa thuốc để điều trị các triệu chứng về da. Họ có thể kê toa kem hoặc thuốc mỡ, corticosteroid đường uống hoặc kháng sinh, hoặc các phương pháp điều trị khác. Ví dụ, ngứa là hiện tượng khá phổ biến và có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân: thuốc hóa trị, bệnh nhân da khô tự nhiên (đặc biệt ở người trên 50 tuổi) hoặc là triệu chứng của chính bệnh ung thư. Do đó, bác sĩ có thể điều trị ngứa bằng steroid hoặc thuốc gây tê bôi lên da. Nếu ngứa cản trở giấc ngủ, thuốc uống có thể có tác dụng.
  • Da cũng có thể trải qua những thay đổi màu sắc trong quá trình hóa trị, đặc biệt là trong điều trị ung thư vú hoặc ung thư ruột kết. Đôi khi, bàn tay hoặc khuôn mặt bị ảnh hưởng, có thể khiến bệnh nhân cảm thấy tự ti. Nếu điều này xảy ra, có những loại kem trắng da và tẩy da chết có chứa axit salicylic có thể dùng thử.
  • Nếu bạn có vết loét mở trên da, hãy cẩn thận làm sạch chúng bằng xà phòng nhẹ và nước. Che chúng bằng một miếng băng sạch. Kiểm tra chúng thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như đỏ, sưng, chảy nước hoặc mưng mủ.
  • Nếu bạn nghi ngờ rằng bạn bị nhiễm trùng hoặc bạn đã bị phản ứng dị ứng, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc y tá của bạn ngay lập tức. Trong một số trường hợp, nhiễm trùng và phản ứng dị ứng có thể nghiêm trọng và thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Chăm sóc tóc trong quá trình hóa trị


chăm-sóc-tóc-rụng-hóa-trị

Tại sao một số bệnh nhân hóa trị liệu bị rụng tóc, không chỉ trên da đầu, mà còn trên lông mày, lông mi và phần còn lại của cơ thể? Nhiều loại thuốc hoạt động bằng cách tấn công các tế bào phân chia nhanh chóng trong cơ thể, và các tế bào khối u hoặc tế bào ung thư đang phân chia nhanh chóng các tế bào. Tuy nhiên, có những tế bào bình thường trong cơ thể cũng đang phân chia nhanh chóng và các loại thuốc hóa trị cũng ảnh hưởng đến những tế bào bình thường đó, điều này mang lại cho chúng ta tác dụng phụ. Vì nang lông phân chia nhanh nên chúng cũng dễ bị tổn thương.

Một số loại thuốc hóa học có nhiều khả năng gây rụng tóc. Hãy hỏi bác sĩ về khả năng rụng tóc trước khi bạn bắt đầu điều trị, vì vậy bạn đã chuẩn bị và biết những gì có thể sẽ xảy ra. Sau khi hóa trị bắt đầu, việc rụng tóc thường tiến triển nhanh chóng. Nói chung, bệnh nhân nhận thấy điều đó khi họ thức dậy vào buổi sáng và họ nhìn vào chiếc gối của mình. Sau đó, họ sẽ bắt đầu chải nó và nhận thấy rằng tóc rụng thành từng đám.

Rụng tóc là một thử thách rất khó khăn đối với bệnh nhân ung thư. Vậy bạn cần làm gì để đối phó với việc rụng tóc và cảm thấy dễ chịu, tự tin trong quá trình điều trị. Các chuyên gia khuyên bẹnh nhân hóa trị thực hiện các biện pháp sau:

  • Cắt tóc ngắn. Nó làm giảm sự bất tiện của việc rụng nhiều tóc, và nó cũng có thể làm giảm tác động cảm xúc tiêu cực khi thấy tóc của bạn bị rụng. Không nên uốn hoặc nhuộm tóc trong quá trình hóa trị. Sau khi phương pháp điều trị hóa trị của bạn được thực hiện và tóc của bạn đã mọc trở lại, bạn sẽ có thể tiếp tục nhuộm hoặc uốn tóc.
  • Nếu bạn đi đầu không ngoài trời, hãy chắc chắn sử dụng kem chống nắng trên da đầu của bạn.
  • Bạn có thể đội tóc giả hoặc đội mũ lưỡi trai để cảm thấy thoải mái và tự tin hơn. Nếu bác sĩ của bạn nói rằng tóc của bạn có khả năng rụng, hãy quyết định trước khi bạn bắt đầu hóa trị liệu bạn có muốn đội tóc giả không. Bạn có thể mua tóc giả phù hợp với màu tóc của bạn [cách sử dụng tóc giả]. Bạn cũng có thể đội mũ, hoặc sử dụng khăn đội đầu.
  • Bạn cũng có thể sử dụng minoxidil, một loại thuốc trị hói đầu, nhằm duy trì hoặc kích thích mọc tóc.

Một số bệnh nhân cũng cảm thấy khó chịu về việc mất lông mày và lông mi. Bệnh nhân ung thư, đặc biệt là phụ nữ có thể trang điểm để cảm thấy tự tin hoặc thoải mái hơn về ngoại hình của mình trong quá trình hóa trị. Ví dụ, nếu bạn làm mất lông mi hoặc lông mày, bạn cũng có thể sử dụng bút kẻ mắt mềm, bút chì lông mày và bột lông mày để tạo hiệu ứng cho lông mi và lông mày. Để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, hãy mua đồ trang điểm mới để sử dụng trong và sau khi điều trị. Thay thế dụng cụ trang điểm của bạn thường xuyên và luôn rửa tay trước khi trang điểm.

Chăm sóc móng trong quá trình hóa trị

Trong quá trình hóa trị, móng tay trở nên giòn và khô và có thể phát triển các đường vân. Móng tay cũng có thể sẫm màu với một số loại thuốc hóa học. Các tác dụng là tạm thời, nhưng có thể kéo dài trong nhiều tháng.

Sản phẩm dược sỹ gợi ý

  • Một số loại thuốc hóa học được gọi là taxan, thường được sử dụng để điều trị ung thư vú, tuyến tiền liệt và ung thư phổi, thường liên quan đến các vấn đề về móng. Để giảm thiểu tác dụng của taxan trên móng tay và mạch máu chảy đến tay và chân, một số bệnh nhân làm mát tay và chân bằng găng tay làm mát đặc biệt trong quá trình truyền thuốc.
  • Bất kỳ triệu chứng viêm móng tay – vết loét hoặc tiết dịch là một dấu hiệu cảnh báo. Nó có thể dẫn tới nhiễm trùng và cần được bác sĩ khám để có thể điều trị, bằng kháng sinh thích hợp (nếu cần thiết).
  • Đối với chăm sóc tại nhà, bệnh nhân có dấu hiệu nhiễm trùng ở móng có thể ngâm ngón tay hoặc ngón chân vào dung dịch giấm trắng và nước trong 15 phút mỗi đêm. Nó giết chết vi khuẩn và làm khô các khu vực xung quanh móng.

Nếu bạn bị các tác dụng phụ liên quan đến da, tóc và móng từ hóa trị, hãy nói chuyện với bác sĩ điều trị của bạn. Họ có thể kê đơn thuốc để giúp điều trị các triệu chứng. Bạn có thể chăm sóc và bảo vệ làn da, tóc và móng của bạn bằng cách giữ gìn vệ sinh cẩn thận, và sử dụng các sản phẩm chăm sóc nhẹ nhàng, không mùi hương, để giúp bạn cảm thấy tốt hơn trong quá trình điều trị. 

Tham khảo:

https://www.healthline.com/health/oncology/skin-care#skineffects-and-concerns

https://www.webmd.com/cancer/features/appearance-during-chemo#1